Δύο ζαχαροπλαστεία πολυτελείας, ένας ζαχαροπλάστης που δεν το ’βαζε κάτω και δυο χιλιάδες πιτσιρίκια

Είχαμε μιλήσει παλιότερα για το ζαχαροπλαστείο Δεσποτικό, που άνοιξε προπολεμικά ο Αντώνης Ακζιώτης στην οδό Μέρλιν στο Κολωνάκι, για τον άσχημο ρόλο του εκδότη Σαλίβερου, που του το άρπαξε μέσα απ’ τα χέρια, και για τον επίσης άσχημο ρόλο του Σπύρου Μελά, που παρασκηνιακά σιγοντάριζε το αφεντικό του. Το άρθρο μπορείτε να το διαβάσετε ΕΔΩ. Επανερχόμαστε βάζοντας στο σκηνικό τον Τσελεμεντέ, την εξωφρενική απόφαση της κυβέρνησης Τσαλδάρη για υποχρεωτική κατανάλωση σταφιδόψωμου και μια φιλανθρωπία που σταμάτησε την κυκλοφορία στο κέντρο της Αθήνας.

Η οδός Μέρλιν τη δεκαετία του ’30, όταν επί Κοτζιά γίνονταν έργα οδοποιίας. (Φωτογραφία από το αρχείο του ΕΛΙΑ)

Το 1932 ο Ακζιώτης είχε την ιδέα να ιδρύσει σχολή μέσα στο ζαχαροπλαστείο Δεσποτικό και να παραδίδει μαθήματα μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής. Η ιδέα του ήταν πρωτότυπη και τα μαθήματα είχαν μεγάλη επιτυχία. Τα παρακολούθησαν «περισσότεραι των χιλίων ατθίδων» – δεσποινίδες και κυρίες πλούσιων οικογενειών, που ήθελαν να βελτιώσουν τις γνώσεις τους και κρατούσαν σημειώσεις. Τα μαθήματα έμοιαζαν πιο πολύ με κοσμικές συγκεντρώσεις και όταν μάλιστα επρόκειτο να παρευρεθούν δημοσιογράφοι, η τουαλέτα και το παρφέν πήγαινε σύννεφο.

Λήθη και άλλα Καρέλια

Προπολεμικά η εταιρεία Καρέλια ήταν πασίγνωστη στον κόσμο των καπνιστών για τα Εκλεκτά Αγρινίου και για τα Σέρτικα Λαμίας, που ήταν ένα λαϊκό τσιγάρο που αγαπήθηκε πολύ.

Εκλεκτά Αγρινίου, 1932. Η μικρή κασετίνα είχε 11 τσιγάρα και η μεγάλη 22. Η διαφήμιση φτιάχτηκε από το Ατελιέ του Νίκου Καστανάκη και του Άγγελου Σπαχή, οι οποίοι είχαν φιλοτεχνήσει σκίτσα για πολλές διαφημίσεις καπνοβιομηχανιών.

H EMFI της γειτονιάς. Αντίο ΕΒΓΑ!

1940

Το πατάρι του Λουμίδη

7 Ιανουαρίου 1938

Το Σάββατο 8 Ιανουαρίου του 1938, στις 11.30 το πρωί, εγκαινιάστηκε το νέο καφεκοπτείο των αδελφών Λουμίδη στην οδό Σταδίου 42, δίπλα στην είσοδο της στοάς Νικολούδη. Καλεσμένη ήταν όλη η Αθήνα, αφού η πρόσκληση των εγκαινίων δημοσιευόταν τις προηγούμενες μέρες στις εφημερίδες.
Οι πελάτες μπορούσαν ν’ αγοράσουν γλυκά, φρεκοκαβουρδισμένο, μυρωδάτο καφέ ή να πιούν έναν καφέ στο πόδι. Για εκείνους που ήθελαν να απολαύσουν τον καφέ τους καθιστοί, υπήρχαν τραπεζάκια στο πατάρι.
Για να εξυπηρετεί τους φίλους του θεάτρου και του κινηματογράφου (η Σταδίου, άλλωστε, ήταν ο δρόμος των κινηματογράφων), που ευχαρίστως θα τελείωναν τη βραδιά τους πίνοντας τον καινούργιο, δυνατό καφέ, τον εσπρέσο, το κατάστημα έμενε ανοιχτό μέχρι τις δύο το πρωί.

Μελαχρινό χρώμα, sportif δέρμα

Την εποχή που δημοσιεύτηκαν αυτές οι διαφημίσεις, οι άνθρωποι έκαναν ηλιόλουτρο ή απλώς λιάζονταν. Οι λέξεις ηλιοθεραπεία και αντηλιακό ήταν άγνωστες, το ίδιο και οι ενάριθμοι δείκτες προστασίας. Οι υπεριώδεις ακτίνες ήταν υπεύθυνες για εγκαύματα, κοκκινίλες, σκληρό ή ξερό δέρμα. Η λύση ήταν επανειλημμένες εντριβές με Νιβέα, κρέμα ή λάδι, κυρίως στο πρόσωπο, τον λαιμό και τους ώμους. Το δέρμα δεν ξεραινόταν, αλλά έμενε λείο και μαλακό κι έπαιρνε μια sportive, μελαχρινή όψη.
Η Νιβέα ήταν κατάλληλη και για μεγάλους και για παιδιά. Πουλιόταν στα φαρμακεία και στα μυροπωλεία.

Μέγας αποκριάτικος χορός

Αποκριάτικος χορός σε επαρχιακή πόλη την εποχή του μεσοπολέμου. Είναι εντυπωσιακό ότι τόσοι άνθρωποι σταμάτησαν τη διασκέδασή τους και μαζεύτηκαν ο ένας κοντά στον άλλον για να χωρέσουν στον φακό του φωτογράφου, χωρίς να χάσουν το κέφι τους. Πόση ώρα, άραγε, χρειάστηκε μέχρι να τραβηχτεί η φωτογραφία και να ξαναρχίσει ο χορός;

Κάθε χρόνο, την εποχή της αποκριάς, όλοι οι σύλλογοι, σύνδεσμοι, σωματεία, αδελφότητες, ομοσπονδίες και λέσχες έδιναν τον μεγάλο ετήσιο χορό τους σε κάποιο θέατρο, ξενοδοχείο ή κέντρο. Με φράκα και τουαλέτες, με μεταμφιέσεις, με παραδοσιακές ενδυμασίες, με κοτιγιόν, με ατραξιόν, με λαχειοφόρους αγορές και διαγωνισμούς ομορφιάς, οι χοροεσπερίδες συνδύαζαν την ψυχαγωγία με τη φιλανθρωπία.
Το παλιό καρναβάλι με τα γλέντια στους δρόμους και στις γειτονιές το έσβησαν οι Βαλκανικοί και ο Πρώτος Παγκόσμιος.

Άρωμα στη Θεσσαλονίκη και στο σαλόνι

Τα τσιγάρα Άρωμα της καπνοβιομηχανίας Κεράνη ήταν τσιγάρα πολυτελείας, ενώ τα αδέρφια τους τα Έθνος ήταν λαϊκό τσιγάρο, από καπνά δεύτερης διαλογής. Ήταν άφιλτρα σε συσκευασία κασετίνας. Για πολλές δεκαετίες στάθηκαν ψηλά στην προτίμηση των καπνιστών.

1938

Βρέχει στη Θεσσαλονίκη

1937

Επιτέλους! Να κι ένα σκίτσο διαφήμισης με υπογραφή. Ο Νι.Κ. που το υπογράφει άκρη δεξιά στην προκυμαία, προφανώς έχει φιλοτεχνήσει και την όμορφη χειρογραφή. Η καπνοβιομηχανία Κεράνης θέλει να πείσει τους Σαλονικιούς καπνιστές να δοκιμάσουν το τσιγάρο Έθνος Extra.
Το τσιγάρο Έθνος ήταν λαϊκό τσιγάρο. Πουλιόταν σε μεγάλη κασετίνα, σε μικρή και χύμα. Έθνος, Έθνος Extra, Έθνος Εξαιρετικά, ήταν άφιλτρα τσιγάρα που έμειναν ψηλά στην προτίμηση των καπνιστών για μισό αιώνα τουλάχιστον, από το 1926 μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’70, όπου τα γούστα άρχισαν ν’ αλλάζουν.

Μαύρη, γλυκιά και υγιεινή

Όταν η Ελλάδα έγινε ανεξάρτητο κράτος, το μόνο πράγμα που είχε προς εξαγωγή ήταν η σταφίδα. Παράγαμε σταφίδες που τις αγόραζαν οι Άγγλοι για να φτιάχνουν πουτίγκες και όταν σταμάτησαν οι Άγγλοι να προτιμάνε τη σταφίδα μας, έπαθαν φυλλοξήρα τα γαλλικά αμπέλια και επί δέκα χρόνια στέλναμε σταφίδες στη Γαλλία για να φτιάχνουν κρασί. Αυτά μέχρι το 1890, που συνήλθαν τα αμπέλια της Γαλλίας κι εμείς «δυστυχώς επτωχεύσαμεν». Οι εξαγωγές μας έπεσαν κατακόρυφα, το ίδιο και η τιμή της σταφίδας. Για να σώσει κάπως την κατάσταση το ελληνικό κράτος αγόραζε σταφίδες για να φτιάχνει οινόπνευμα.
Μετά το 1932 που ξαναπτωχεύσαμε,

Σγούρδας, από το 1880

1966

1963