Η εικόνα του 1890 δείχνει το δρομάκι των τσαγκάρηδων, Ruelle des Savetiers, όπως μας πληροφορεί η λεζάντα στα γαλλικά, δηλαδή τα Τσαρουχάδικα. Πρόκειται για την οδό Πανδρόσου. Αριστερά διακρίνεται το τζαμί του Τζισταράκη.
Η σημερινή οδός Πανδρόσου ήταν ο κεντρικός δρόμος του Παζαριού τον καιρό της τουρκοκρατίας. Η περιοχή λεγόταν Αμπατζήδικα, λόγω των μαγαζιών που πουλούσαν αμπάδες (είδος χοντρού μάλλινου υφάσματος, από το οποίο φτιάχνονταν κάπες και πανωφόρια). Η περιοχή λεγόταν και Τσαρουχάδικα, γιατί εκεί βρίσκονταν τα εργαστήρια που κατασκεύαζαν τσαρούχια.
Στην Αγγελική Βαρελλά που ανάμεσα στα πολλά που αγαπούσε ήταν οι αστείες ιστορίες και ο Γεώργιος Δροσίνης
Το ιστορικό σκηνικό Στις 6 Ιουνίου 1933, επί πρωθυπουργίας Τσαλδάρη, έγινε δολοφονική απόπειρα κατά του Βενιζέλου. Ο Βενιζέλος δεν έπαθε τίποτα, τραυματίστηκε όμως η σύζυγός του και σκοτώθηκαν μέλη της φρουράς του. Η δικαιοσύνη κλήθηκε να διαλευκάνει την υπόθεση. Τις ανακρίσεις ανέλαβε το 4ο ανακριτικό γραφείο και ο ανακριτής Τζωρτζάκης, ο οποίος κατηγορήθηκε ότι «έκανε τεράστιες γκάφες υπέρ των κατηγορουμένων και κατά της δικαιοσύνης» και σύντομα παύθηκε από τα καθήκοντά του. Στους δικαστικούς κύκλους κυκλοφόρησαν διάφορα ανέκδοτα εις βάρος του, όπως η ιστορία της Μίτσης.
Η ύποπτη Μίτση Ο Τζωρτζάκης κάθε μέρα ανακάλυπτε και νέους ενόχους της απόπειρας. Ανάμεσα στα τηλεγραφήματα που είχε παραλάβει από το τηλεγραφείο, ξεχώρισε κάποιο που απευθυνόταν στην Κάκια Δροσίνη και το οποίο έγραφε: «Δυναστεία Βασιλικής υγιαίνει. Μίτση εντάξει». Του φάνηκε ύποπτο και αναζήτησε τον αποστολέα. Ο αποστολέας, ένας χρηματιστής από την Κηφισιά ονόματι Δημητριάδης, είδε με έκπληξη μπροστά του αστυνομικούς να του ανακοινώνουν ότι έχουν εντολή να τον συνοδεύσουν στο 4ο ανακριτικό γραφείο. Εκεί ο Τζωρτζάκης του ανακοίνωσε ότι έχει στα χέρια του στοιχεία που τον ενοχοποιούσαν. Τον ρώτησε πού βρισκόταν το βράδυ της απόπειρας και επίσης ζήτησε να του αποκαλύψει ποια ήταν η Μίτση και ποιος ο πιθανός ρόλος της στην απόπειρα.
Το πρώτο ερώτημα ήταν εύκολο να απαντηθεί. Ο χρηματιστής βρισκόταν με την αδελφή του σε φιλικό σπίτι. Όσο για το δεύτερο ερώτημα… Η Μίτση; Ποια Μίτση; Κάποια Μίτση που γνώριζε ήταν εκ προοιμίου αθώα.
Ο ανακριτής δεν πείσθηκε από τις εξηγήσεις του Δημητριάδη και κάλεσε την αδελφή του, Αριστέα Δημητριάδη. — Αν δεν απατώμαι έχετε μία φίλη, ονόματι Μίτση. Έχετε την καλοσύνη να μου πείτε το επώνυμο και τη διεύθυνσή της; — Μίτση, Μίτση… Όχι, δεν έχω τέτοια φίλη. — Είστε όμως φίλη με την Κάκια Δροσίνη, έτσι δεν είναι; — Συνδεόμαστε οικογενειακώς, απάντησε η ανακρινόμενη, που είχε αρχίσει να υποψιάζεται πού πήγαινε το πράγμα. — Λοιπόν, είστε φίλες με την Κάκια Δροσίνη και ισχυρίζεστε ότι δεν ξέρετε καμία Μίτση, ενώ εγώ έχω στα χέρια μου αυτό το τηλεγράφημα που πληροφορείτε τη φίλη σας ότι η Μίτση είναι εντάξει, είπε σε αυστηρό τόνο ο ανακριτής.
Η Αριστέα έβαλε τα γέλια. Στη συνέχεια του εξήγησε όσο πιο απλά μπορούσε ότι η Μίτση ήταν γάτα.
— Όταν η φίλη μου Κάκια Δροσίνη, έφυγε για θερινές διακοπές στον Ωρωπό, μου έγραψε και μου ζήτησε να πηγαίνω στο σπίτι της, στην οδό Πολυτεχνείου, και να ταΐζω τη γάτα της, τη Μίτση. Όταν πήγα στο σπίτι βρήκα τη Βασιλική, την υπηρέτρια, να έχει φροντίσει για όλα, η οποία μάλιστα εκμεταλλευόμενη την απουσία των κυρίων του σπιτιού, φιλοξενούσε την οικογένειά της. Πάντα την πειράζαμε ότι έχει μεγάλη οικογένεια, δυναστεία ολόκληρη. Έγραψα, λοιπόν, το κείμενο του τηλεγραφήματος που έχετε στα χέρια σας και το έδωσα στον αδελφό μου να το στείλει στην Κάκια Δροσίνη.
Η γάτα Μίτση στην αγκαλιά της κυράς της, Κάκιας Δροσίνη.
Ο ανακριτής κοκκίνισε, ίδρωσε, ξερόβηξε, αναλογίστηκε τις συνέπειες της γκάφας του και ζήτησε από την Αριστέα και τον αδελφό της να ξεχάσουν ό,τι έγινε και να μην πουν τίποτα σε κανέναν. Όμως, αυτά κυκλοφορούν!
Οδός Τριπόδων Η αρχαία οδός Τριπόδων ξεκινούσε από το θέατρο Διονύσου, στη βόρεια πλευρά του Ιερού Βράχου, και κατέληγε στην Αρχαία Αγορά, όπου υπήρχε το ιερό του Διονύσου. Πήρε το όνομά της από τους χορηγικούς τρίποδες που ήταν τοποθετημένοι εκεί. Η σύγχρονη οδός Τριπόδων ταυτίζεται με ένα μεγάλο μέρος της αρχαίας οδού.
Ο Άρης Κωνσταντινίδης και η λαϊκή αρχιτεκτονική Η οικία της οδού Τριπόδων 32 συγκαταλέγεται στα ελάχιστα εναπομείναντα δείγματα της λαϊκής αρχιτεκτονικής που κυριαρχούσε στα αθηναϊκά σπίτια κατά τα τελευταία χρόνια της τουρκοκρατίας και τα πρώτα χρόνια της βαυαροκρατίας, πριν από την επέλαση των νεοκλασικών.
Οι παλιές ελληνικές ταινίες κρύβουν θησαυρούς: στιγμιότυπα της καθημερινής ζωής, λέξεις κι εκφράσεις, τύπους ανθρώπων και κτίρια που δεν υπάρχουν πια. Το Σαββατοκύριακο του καύσωνα, βλέποντας μια ευχάριστη κωμωδία, ξεχώρισα την παρακάτω σκηνή. Όχι για τον ιερό βράχο ούτε για το θέατρου Ηρώδου του Αττικού, αλλά για το σπίτι που κοιτάζει η Ελένη Προκοπίου, καθώς στέκεται στο κέντρο «Διόνυσος».
Σε λίγο καιρό το σπίτι θα κατεδαφιστεί. Ήταν ευτυχής η έμπνευση του σκηνοθέτη Ορέστη Λάσκου και του διευθυντή φωτογραφίας Γρηγόρη Δανάλη να επιλέξουν αυτό το σημείο κι έτσι να μας δώσουν μια εικόνα των τελευταίων ημερών του σπιτιού του μεγάλου ζωγράφου Κωνσταντίνου Παρθένη.
Τη Δευτέρα 7 Ιουλίου, οι μπουλντόζες του δήμου Αθηναίων ξεκίνησαν εργασίες στο πάρκο Μηναΐδη-Φωτιάδη στα Κάτω Πατήσια και έκοψαν μερικά από τα πολύτιμα δέντρα. Σκοπός; Να διαμορφωθεί ο χώρος, ώστε να τοποθετηθούν 11 κοντέινερ μέσα στα οποία θα λειτουργήσουν δύο νηπιαγωγεία. Οι κάτοικοι αντιδρώντας στο σχέδιο του δήμου να καταστρέψει έναν από τους ελάχιστους ελεύθερους χώρους και στην ιδέα να στεγαστούν τα παιδιά τους σε κοντέινερ, συγκεντρώθηκαν στο πάρκο, όπου η δημοτική αρχή τους αντιμετώπισε με ΜΑΤ και χημικά. Οι μεν εργασίες σταμάτησαν, αλλά το παρκάκι είναι περιφραγμένο, οι δε κάτοικοι έχουν καταθέσει μήνυση κατά της κοπής των δέντρων και ζητούν έκτακτη σύγκλιση του δημοτικού συμβουλίου για να ρυθμιστεί το θέμα. Εύχομαι να νικήσουν και το πάρκο Μηναΐδη-Φωτιάδη να παραμείνει χώρος πράσινου και παιχνιδιού. Όμως ποιοι ήταν οι Μηναΐδης-Φωτιάδης;
Το 1925 ιδρύθηκε στην οδό Ιακωβάτων, στα Κάτω Πατήσια, η Ανώνυμη Υφαντουργική Εταιρεία με σκοπό την κατασκευή παντός είδους υφασμάτων, πλεκτών, κλωστών και νημάτων. Μετά τον πόλεμο, το 1949, η εταιρεία πέρασε στους Μηνά Μηναΐδη και Ξενοφώντα Φωτιάδη κι έγινε η Εριοβιομηχανία Μηναΐδη-Φωτιάδη Α.Ε. Τα προϊόντα της ήταν ονομαστά για την ποιότητά τους, όπως αυτά των εταιρειών Τρία Άλφα, Τρία Δέλτα και Δημητριάδη.
Επί Μεταξά, στην οδό Σταδίου, λίγο μετά τη γωνία με την Κοραή, ξεφύτρωσε μια αψίδα βυζαντινού ρυθμού, άσχετη εντελώς με το αθηναϊκό τοπίο. Ευτυχώς ήταν προσωρινή. Στήθηκε για τον εορτασμό της 4ης Αυγούστου 1938. Η τεραστίων διαστάσεων εικόνα του «εθνικού» κυβερνήτη (συμπτωματικά;) δείχνει το απέναντι κτίριο, αυτό με τη σημαία τον πρώτο όροφο, που υπήρξε έδρα της φαύλης ΕΟΝ (Εθνική Οργάνωσις Νεολαίας). Το κτίριο αριστερά, το καλυμμένο σε όλο του το ύψος με επιγραφές του καθεστώτος, ήταν το Υπουργείο Οικονομικών. Χτίστηκε από τον Εδουάρδο Σάουμπερτ και στέγασε το Βασιλικό Νομισματοκοπείο. Από το τελευταίο τέταρτο του 19ου αι. στέγαζε το υπουργείο Οικονομικών, μέχρι το 1939, που κατεδαφίστηκε. Στη θέση του δεν χτίστηκε τίποτα και έμεινε ελεύθερο το τμήμα της πλατείας Κλαυθμώνος προς τη Σταδίου.
Όταν ήμουν στο Γυμνάσιο, πήγαινα με τα πόδια ως το τέρμα Πατήσια, που ήταν το σχολείο. Τρόλεϊ έπαιρνα μόνον αν είχα αργήσει. Προτιμούσα τους δρόμους πάνω από τη λεωφόρο, που ήταν ήσυχοι, γιατί μου άρεσε να περπατάω και να σκέφτομαι. Για τον γυρισμό διάλεγα την Πατησίων, επειδή η παρέα, η ζωηρή κίνηση και η γρήγορη εναλλαγή των εικόνων με βοηθούσαν να ξεφορτώσω το άχαρο εξάωρο ενός συστήματος που ποτέ δεν αισθάνθηκα φιλικό στη μάθηση και που μόνον η καλοσύνη και η ανοιχτομυαλιά κάποιων λίγων εκπαιδευτικών το έκαναν υποφερτό.
Google maps, 2009.
Την προσοχή μου πάντα τραβούσε ένα κατάστημα, γωνία Πατησίων και Γρηγοροβίου. Στεγαζόταν σ’ ένα πέτρινο διώροφο νεοκλασικό, με πολλά ακροκέραμα που το στόλιζαν σαν δαντέλα. Ήταν ένα πανέμορφο κτίριο, πνιγμένο στις μονοκόμματες και άχαρες πολυκατοικίες, που ανάσαινε κάπως λόγω της απέναντι ανοιχτωσιάς του Αγίου Λουκά, της εκκλησίας που φτιάχτηκε σε σχέδια του Τσίλερ.
Ο Στανάς, φοιτητής και ήρωας του μυθιστορήματος, συνοδεύει την Πόθα, την κόρη της σπιτονοικοκυράς του, στο σχολείο που φοιτά, στο Αρσάκειο. Ακολουθεί περιγραφή της κίνησης γύρω από το Αρσάκειο περί τα τέλη του 19ου αιώνα.
[…] Αντικρύ εφαίνετο το Αρσάκειον, με την αρχαϊκωτάτην και αληθώς εν στιγμή εμπνεύσεως συλληφθείσαν πρόσοψιν. Το προ αυτού πεζοδρόμιον ήν κατάμεστον κορασίδων. Εξ όλων των πέριξ οδών, της οδού Σανταρόζα, Πινακωτών, Παρθεναγωγείου, Ιπποκράτους, Αρσάκη συνέρρεον κοράσια μικρά και μεγάλα, με ποικιλόσχημα καπέλα, με πολυχρώμους ποδιάς, με τα καλαθάκια τους, με ταις σάκκαις των, εύθυμα, γελαστά, πλήρη ευθυμίας, πάντα όμως φέροντα αποτυπωμένα επί του προσώπου των τα ίχνη της αναιμίας και της χλωρώσεως, υφ’ ων καταβασανίζεται πάσα η μαθητεύουσα θήλεια νεολαία των Αθηνών.
Κατά μήκος της κυρίας προσόψεως και του Προτύπου, παλαιού οικοδομήματος, κειμένου εις την γωνίαν των οδών Αρσάκη και Πανεπιστημίου ίσταντο εις παράταξιν οι κουλουρτζήδες με τα πλατέα ξύλινα τεψιά των και τα τριγωνοειδείς βάσεις των, εκθέτοντες τα κουλούρια των και εκθειάζοντες την ποιότητά των, ενώ έτεροι προνομιούχοι, σύντροφοι ίσως του θυρωρού και της επιστάτριας, είχον στήσει τα φορητά κουλουροπωλεία των εντός αυτής της αυλής του Προτύπου.
Πλατεία Λουδοβίκου και πίσω το μέγαρο Μελά. Αριστερά η οδός Αιόλου.
Το μέγαρο Μελά καταλαμβάνει το τετράγωνο μεταξύ των οδών Αιόλου-Σοφοκλέους-Στρέιτ-Κρατίνου. Το έχτισε ο Βασίλειος Μελάς, ηπειρωτικής καταγωγής, ομογενής από την Κωνσταντινούπολη και πλούσιος έμπορος στο Λονδίνο. Εμφανίστηκε δυναμικά στην ελληνική οικονομική σκηνή· επένδυσε τα κεφάλαιά του στα θειωρυχεία της Μήλου, αγόρασε μετοχές στα μεταλλεία του Λαυρίου, στους σιδηροδρόμους, σε τράπεζες, στο Αεριόφως Αθηνών και ακίνητα στην περιοχή μεταξύ Καπνικαρέας και Αγίας Ειρήνης.
Το 1873 αγόρασε τρία οικόπεδα στην πλατεία Λουδοβίκου, επιφάνειας 1.600 τετραγωνικών μέτρων και ανέθεσε στον Τσίλερ Διαβάστε τη συνέχεια
Το κτίριο στο νούμερο 33 της οδού Πειραιώς ήταν η οικία του γιατρού Μαγγίνα. Χτίστηκε την περίοδο μεταξύ 1870 και 1895. Με τη διαθήκη του γιατρού πέρασε στο Πανεπιστήμιο και στέγασε τη Φοιτητική Λέσχη από την ίδρυσή της, το 1921, μέχρι τη μεταφορά της στο κτίριο Ιπποκράτους και Ακαδημίας.
HELLAS SPECIAL 