Ο Τζογές, ο Λάθουρας και το μεγαλείο της κοιλιακής χώρας – παραμονή μιας παλιάς πρωτοχρονιάς

Για το στομάχι
Ε, ρε κοιλία μου, μεγάλο τ’ όνομά σου. Έπρεπε να ’ρθουνε τα πράματα έτσι, για να δοκιμάσει ο κοσμάκης και να καταλάβει κάργα το μεγαλείο της κοιλιακής χώρας! Πώς; Ούλα τα μεγάλα ζητήματα, τα φλέγοντα, ούλα τα αισθήματα τα παρδαλοπίτσιλα, η υψηλή φιλαλογία του έρωτα, τα τραγούδια και η ποίηση, ούλα μετατοπιστήκανε και μπήκανε τσιφ στομάχι! Ορίστε; Ούλη η πλάση μιλάει το σήμερον για φαΐ.

— Δε μου λες, κύριος; (Σταματάς κάποιονε και τον αρωτάς στο δρόμο). Μήπως και ξέρεις τι ώρα είναι;

Τα νέα του 1964

Πολλοί λένε «κάθε πέρσι και καλύτερα». Έχουν δίκιο; Ας δούμε πόσο ωραία περνάγαμε πενήντα δύο πέρσι πριν, το 1964, παίρνοντας στην τύχη και χωρίς αυστηρή χρονολογική σειρά μερικά αποκόμματα εφημερίδων εκείνης της χρονιάς.

Χρόνια πολλά, κύριε τροχονόμε! Ευτυχές το 1964!

Βρέθηκε ένας αρχαίος τάφος στην οδό Λυκούργου. Από πάνω του στήθηκε μια πολυώροφη οικοδομή που μπορεί κανείς να θαυμάσει στη γωνία Λυκούργου και Αιόλου. Ζούμε τις μεγάλες στιγμές των μεγάλων έργων, της αποθέωσης του τσιμέντου και του πολιτισμού των εργολάβων!

Όλη η χώρα ανοικοδομείται με τσιμέντο και κακής ποιότητας υλικά.

Κουραμπιές με τη γλυκιά έννοια

Παλιά όταν έλεγαν κάποιον κουραμπιέ, δεν εννοούσαν ότι είναι γλυκός και τραγανός, αλλά ότι είναι νωθρός και άτολμος. Κουραμπιέδες επίσης ήταν οι άκαπνοι φαντάροι των μετόπισθεν και των γραφείων. Καμία σχέση με του βζουνάκ’ του γουργό.
Ιγώ ίμι γω, βζουνάκ’ γουργό,
που ζει στουν κόσμου τιμημένα,
ποιος κουραμπιές, ποιος διστιγκές
τολμάει να βγει μπροστά σ’ ιμένα.

1948

1960

Κουραμπιέδες αγοραστοί με την οκά ή συσκευασμένοι. Μοσχοβολάνε φρέσκο βούτυρο.

Η μεγαλύτερη κατανάλωση γίνεται στην περίοδο των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Κουραμπιέδες όμως, συνήθως συσκευασμένοι, πουλιούνται όλο τον χρόνο. Παλιά, ο κουραμπιές ήταν ένα από τα γλυκά των καφενείων, χειμώνα καλοκαίρι. Χαρά της πιτσιρικαρίας που θα γλυκαινόταν με κουραμπιέ ή λουκουμάκι στο χαρτί.

1948

1951

Για σπιτικούς κουραμπιέδες χρησιμοποιήστε φρέσκο βασιλικό βούτυρο από το βασιλικό κτήμα στο Τατόι.

1954

Ραδιόφωνο Tesla

Ραδεμπορική-Ραδιόφωνα TESLA, 1954

Ξεχώρισα αυτή τη διαφήμιση για το σκίτσο της. Ποιος είναι ο σκιτσογράφος της διαφημιστικής εταιρείας; Η υπογραφή του δεν φαίνεται πουθενά.
Βλαχόπουλα με μακριές φουστανέλες και βλαχοπούλες με τσεμπέρι χαιρετίζουν τη σύγχρονη τεχνολογία που φτάνει σε κάποια μακρινή γωνιά της ελληνικής υπαίθρου. Από τις καπνοδόχους των σπιτιών βγαίνει καθησυχαστικά καπνός (ασφάλεια και ζεστασιά που τόσο είχαν λείψει), αλλά το χωριό δεν μοιάζει και πολύ για ελληνικό. Ούτε και το έλκηθρο που φέρνει τα ραδιόφωνα είναι, αλλά ούτε και τα ραδιόφωνα. Γενικά υπάρχει ένα γιορτινό ελληνο-ευρωπαϊκό ανακάτεμα.
Είμαστε ακόμα στην εποχή που η λέξη σπίτι γράφεται και με ήτα και με γιώτα, όπως η λέξη πίτα, που γράφεται και πήτα, αλλά και πίττα. Η λέξη ξέρω γράφεται και ξαίρω και λοιπά, και λοιπά.
Η διαφήμιση έχει κάποιο λάθος, αλλά δεν είναι το σπίτι με ήτα. Είναι που πιστεύει ότι στην Ελλάδα του 1954 κάποιος είναι σε θέση να κάνει σε κάποιον άλλον ένα τόσο ακριβό δώρο.
Μόνον ο θείος από την Αμερική!

Βίλλυ Φριτς – ο αστέρας του σινεμά και το γιαπράκι του αστυνομικού δελτίου

Το Μάρτιο του 1933 ήρθε στην Αθήνα ο Βίλλυ Φριτς, γόης της οθόνης και αγαπημένος των γυναικών. Τον έφερε ο Θεοφάνης Δαμασκηνός, διευθυντής της Ελληνικής Κινηματογραφικής Ένωσης, και τον κινηματογραφούσε ο Μιχάλης Γαζιάδης σε κάθε του βήμα.

Έμεινε στη Μεγάλη Βρετανία, επισκέφθηκε την Ακρόπολη, το Σούνιο, τον Μαραθώνα, το Δαφνί, μίλησε με θαυμασμό για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, για τη σύγχρονη Αθήνα και τους ανθρώπους της, παρακολούθησε ταινίες στο Σπλέντιτ και στον Απόλλωνα μαζί με τους θαυμαστές του, υπέγραψε άπειρες φωτογραφίες του που πουλιόνταν στο ταμείο του Σπλέντιτ, επισκέφθηκε γραφεία εφημερίδων, γνώρισε τον Δελαπατρίδη, είδε Καραγκιόζη κι έφυγε έχοντας δημιουργήσει εξαιρετικές εντυπώσεις και ακόμα περισσότερους θαυμαστές.

Η συνάντηση με τον Αρμάνδο Δελαπατρίδη στα γραφεία της εφημερίδας Ακρόπολις.

Σκίτσο του Βίλλυ Φριτς από τον Νάγο, σκιτσογράφο της εφημερίδας Ακρόπολις.

Νέος, κομψός, περιποιημένος, συμπαθητικός, χαμογελαστός, ευγενικός και όμορφος σαν τον Βίλλυ Φριτς ήταν και ο Παναγιώτης, ο δικός μας Βίλλυ Φριτς, το γιαπράκι του αστυνομικού δελτίου.

Μπεμπέκες

Τη δεκαετία του ’30 οι Έλληνες μαθαίνουν την Μπεμπέκα. Ήταν το πρώτο προφυλακτικό που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα και ήταν ελληνικό προϊόν.

 

Η προφύλαξη αφορούσε κυρίως την αποφυγή αφροδισίων νοσημάτων. Διαφημίσεις όπως οι παρακάτω ήταν πολύ συνηθισμένες.

Το σπίτι του Κανάρη στην Κυψέλη

Στην οδό Κυψέλης ήταν πασίγνωστο το σπίτι του Κανάρη. Στον τοίχο της πρόσοψης μια μαρμάρινη επιγραφή διαιώνιζε τη μνήμη του θανάτου του.

ΕΝΤΑΥΘΑ ΕΖΗΣΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1877 ΑΠΕΘΑΝΕΝ
Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΝΑΡΗΣ

Το σπίτι και το κτήμα που το περιέβαλλε δώρισε η ελληνική κυβέρνηση στον Κανάρη, για να περάσει την υπόλοιπη ζωή του, ως ελάχιστο φόρο ευγνωμοσύνης για την προσφορά του στον απελευθερωτικό αγώνα. Ο ίδιος ο Κανάρης είχε ζητήσει να είναι στην εξοχή. (Η πυκνοκατοικημένη Κυψέλη κάποτε ήταν εξοχή!) Εκεί έζησε από το 1853 μέχρι τον θάνατό του.
Το σπίτι και το κτήμα κληρονόμησε η ανιψιά του (ή εγγονή του) Αθηνά Κανάρη και δόθηκε ως προίκα στον σύζυγό της δικηγόρο Θεοφ. Μπαλτή. Από την οικογένεια Μπαλτή δόθηκε ως προίκα στην ψυχοκόρη τους, που παντρεύτηκε τον υδραυλικό Αντώνιο Μαούτσο από την Ύδρα.

Στην ταβέρνα

Ο Μ.Μ. Παναϊωάννου, ο Κώστας Βάρναλης και ο Στρατής Τσίρκας τρώνε, πίνουν και καπνίζουν σε ταβέρνα της Αθήνας το 1955.

Αλάσκα

Ο κινηματογράφος Αλάσκα ήταν λαϊκό σινεμά που λειτούργησε από το 1939 μέχρι το 1980. Άνοιγε από το πρωί και πρόβαλλε δύο έργα με άφθονο μπουνίδι, σεξ και καράτε.
Πριν από το Αλάσκα, στο νούμερο 2 της Πατησίων, ήταν το ξενοδοχείο Έθνος και στο νούμερο 4 το ξενοδοχείο Πατρίς.

Η φωτογραφία είναι έκθεμα του Τόπου Μνήμης της ΠΕΑΝ. Παρουσιάζει το κτίριο της ΕΣΠΟ, λίγη ώρα μετά το σαμποτάζ της 20ης Σεπτεμβρίου 1942. Δεξιά του ο κινηματογράφος Αλάσκα με το ξενοδοχείο Λευκάς και άκρη δεξιά το ξενοδοχείο Πατρίς.

Το Αλάσκα βρισκόταν στο νούμερο 6 της οδού Πατησίων. Στους επάνω ορόφους του κτιρίου ήταν το ξενοδοχείο Λευκάς. Η είσοδός του ήταν δίπλα από τον κινηματογράφο. Σύμφωνα με μαρτυρίες στην περίοδο της Κατοχής πάνω από το Αλάσκα στεγαζόταν και το υποθηκοφυλακείο.

Ο Ορφέας στο ΕΙΡ

Η Δέσπω Διαμαντίδου, ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ και η Μελίνα Μερκούρη ηχογραφούν το έργο «Ο Ορφέας στον Άδη» του Τένεσι Ουίλιαμς, που θα μεταδοθεί για πρώτη φορά από το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας στην εκπομπή Το θέατρο της Τετάρτης, το 1960. Η μετάφραση είναι του Νίκου Γκάτσου και η σκηνοθεσία του Μήτσου Λυγίζου.