Κατεβαίνοντας τη Γενναδίου βλέπουμε απέναντί μας στην οδό Φειδίου ένα από τα παλιότερα κτίρια της Αθήνας. Στην πολυκαιρισμένη επιγραφή αχνοφαίνονται οι λέξεις «Ελληνικόν Ωδείον». Αυτό το αφημένο στη φθορά κτίριο στέγαζε κάποτε το Ελληνικό Ωδείο και ήταν χώρος τέχνης και πολιτισμού.
Κάθε χρόνο οι σπουδαστές των παραρτημάτων του Ωδείου πήγαιναν εκεί καλοντυμένοι, περιποιημένοι και άψογοι για την ετήσια συναυλία. Την αγωνία για την επαφή με το κοινό την έκανε ακόμα μεγαλύτερη το δέος που ενέπνεε το παμπάλαιο κτίριο. Τα πάντα μαρτυρούσαν την ιστορία και το μεγαλείο του. Κάποιο απ’ αυτό το μεγαλείο ξυπνούσε με το χειροκρότημα και περνούσε στην ψυχή των νεαρών μουσικών, που επί μήνες προετοίμαζαν τα κομμάτια με μελέτες και με πρόβες, μέχρι τα δάχτυλα να φεύγουν σαν αέρας πάνω στα πλήκτρα.
Σε οικογενειακά λευκώματα σώζονται φωτογραφίες από κείνες τις στιγμές, αν και δεν βοηθάνε ιδιαίτερα να καταλάβει κανείς το εσωτερικό αυτού του σπουδαίου κτιρίου. Ασπρόμαυρες ατομικές φωτογραφίες πάνω στη σκηνή μπροστά στο πιάνο με την ουρά και τα κοκάλινα πλήκτρα, φωτογραφίες της γεμάτης αίθουσας με το κοινό να παρακολουθεί ή να χειροκροτεί και ομαδικές φωτογραφίες στη σκάλα της εισόδου.
Εκείνοι οι νεαροί μουσικοί δεν έγιναν όλοι μουσικοί, αλλά πήραν μουσική παιδεία. Θυμούνται με αγάπη και ευγνωμοσύνη το Ελληνικό Ωδείο που τους φιλοξένησε σε ιστορικά κτίρια, όπως το κτίριο της Πατησίων, το κεντρικό της οδού Φειδίου και τους άνοιξε τις πόρτες του τεμένους των Μουσών.
Η ιστορία του κτιρίου
Το κτίριο χτίστηκε γύρω στα 1834 για να στεγάσει την αυστριακή πρεσβεία και την κατοικία του πρέσβη Άντον Πρόκες. Περιβαλλόταν από έναν μεγάλο κήπο που οριζόταν από τις οδούς Πανεπιστημίου-Μπενάκη-Τρικούπη-Ακαδημίας. Τότε βέβαια οι δρόμοι αυτοί ήταν ανύπαρκτοι. Η Αθήνα εκείνης της εποχής ήταν μια πόλη με εκατόν πενήντα σπίτια και πολλά ερείπια.
Το σπίτι του Πρόκες, σύμφωνα με την περιγραφή του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, βρισκόταν στην άκρη της πόλης και ήταν απλό και γεμάτο αρχοντιά. Μέσα σ’ αυτό η Αθήνα ήταν στο ίδιο επίπεδο με τη Νάπολη, τη Βιένη και την Κοπενχάγη.
Ο Πρόκες αγαπούσε θερμά την Ελλάδα παρ’ όλο που δεν περίμενε και πολλά από τον λαό της. Τα ημερολόγια και τα οδοιπορικά του αποτελούν πολύτιμη πηγή της νεοελληνικής ιστορίας. Η θητεία του στον τόπο μας έληξε το 1849. Ο αυτοκράτορας του απένειμε τον τίτλο του κόμη (graf). Ο ίδιος πρόσθεσε στο όνομά του το von Osten (από την Ανατολή) μια που τα κατορθώματά του στην Ανατολή του χάρισαν αυτή τη διάκριση.
Το 1868 και 1869 μεταφράστηκε και εκδόθηκε στην Ελλάδα σε δύο τόμους το έργο του «Ιστορία της επαναστάσεως των Ελλήνων κατά του οθωμανικού κράτους εν έτει 1821 και της ιδρύσεως του ελληνικού βασιλείου- διπλωματικώς εξεταζομένη», που είχε κυκλοφορήσει την προηγούμενη χρονιά στη Γερμανία. Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον και μπορείτε να το διαβάσετε ή να το κατεβάσετε ΕΔΩ.
Μετά την αναχώρηση του Πρόκες το σπίτι αγοράστηκε από την Ελένη Τοσίτσα και χρησίμευσε ως κατοικία της. Το 1887 αγοράστηκε από τον Ερρίκο Σλήμαν. Από το 1899 στέγασε το Ωδείο Λόττνερ που ίδρυσε η βαυαρή πιανίστα Λίνα Λόττνερ.
Το 1919 που ο Μανώλης Καλομοίρης ίδρυσε το Ελληνικόν Ωδείον στέγασε το νεοϊδρυθέν ωδείο.
Το 1934 η κόρη του Σλήμαν πούλησε το κτίριο. Το Ελληνικόν Ωδείον συνέχισε να στεγάζεται εκεί μέχρι το 1971.
Το 2006 το πήρε υπό την προστασία του το Υπουργείο Πολιτισμού. Από τότε έχουν περάσει άπρακτα δέκα χρόνια. Ένα από τα παλιότερα κτίρια της Αθήνας καταρρέει. Ένα μνημείο της ιστορίας μας, της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς μας και της καταστροφικής κρατικής αδιαφορίας.
Το Ελληνικό Ωδείο μετά την οδό Φειδίου
Το κτίριο της οδού Φειδίου εγκαταλείφθηκε κι έμεινε μονάχα η επιγραφή του να το συντροφεύει και να αργοπεθαίνει μαζί του. Το Ελληνικό Ωδείο μεταφέρθηκε στην οδό Διδότου.
Μέχρι πριν από λίγους μήνες περνώντας μπροστά από το κτίριο της Διδότου 53 έβλεπε κανείς τα μεταλλικά γράμματα «Ελληνικόν Ωδείον 1919». Ο τύπος των γραμμάτων δεν ήταν ακριβώς ο ίδιος με την ταμπέλα της Φειδίου. Κάποια στιγμή η λύρα πάνω από την είσοδο έφυγε. Σε λίγο καιρό έφυγαν και τα μεταλλικά γράμματα.
Σήμερα το Ελληνικό Ωδείο εδρεύει στο Μαρούσι και συνεχίζει το έργο του με εκπαιδευτήρια σε ολόκληρη την Ελλάδα, στην Κύπρο και στην Αλβανία.
HELLAS SPECIAL 