Κηδεία ιεροδούλου

Θλιβερό θέμα! Δεν διαβάζεται ευχάριστα, δεν είναι για όλους.
Βάζω διακοπή σελίδας, τουτέστιν page break, και όποιος θέλει μπαίνει και διαβάζει ένα χρονογράφημα του Κ. Σνωκ, στην εφημερίδα της Θεσσαλονίκης Νέα Αλήθεια, που αναφέρεται στο πώς αντιμετώπισε την κηδεία μιας πόρνης μια συνοικία στο Βαρδάρι και ποιες σκέψεις γεννήθηκαν στο μυαλό του γράφοντα.

Γελούσε – χρονογράφημα του Κ. Σνωκ

Πόρνες στα Βούρλα-οι παραστάσεις Οκτωβρίου και Νοεμβρίου

Αγαπητοί φίλοι,
τον Ιούνιο, όταν τελείωσαν οι παραστάσεις του έργου «Πόρνες στα Βούρλα», ενθαρρυμένες και συγκινημένες από τη θερμή ανταπόκριση, υποσχεθήκαμε ότι θα επιστρέψουμε στο θέατρο Αγγέλων Βήμα για να συνεχίσουμε. Και να ’μαστε τώρα να προετοιμαζόμαστε για τις παραστάσεις της νέας καλλιτεχνικής περιόδου!
Από αυτή την Κυριακή 9 Οκτωβρίου και κάθε Κυριακή, στις 8:30μ.μ., το έργο θα παίζεται στο Αγγέλων Βήμα (Σατωβριάνδου 36).
Και ακόμα ένα σπουδαίο νέο! Στο πλαίσιο του προγράμματος «Πυρίκαυστες πόλεις» με αφορμή τα εκατό χρόνια από την καταστροφή της Σμύρνης 1922-2022,το έργο θα παρουσιαστεί στον Βύρωνα (26/10), στην Καισαριανή (27/10) και στη Δραπετσώνα (2/11) που είναι δήμοι με προσφυγικούς πληθυσμούς.

Είναι ένα χρονικό «μετά μουσικής» αφιερωμένο με τρυφερότητα στη μνήμη των κοριτσιών που πέρασαν από το τεράστιο δημόσιο μπορντέλο στη Δραπετσώνα, που έφτιαξε ο Δήμος του Πειραιά και λειτούργησε υπό την προστασία του κράτους και την περιφρούρηση της αστυνομίας, από το 1873 που χτίστηκε, μέχρι την τελική κατεδάφισή του εκατό χρόνια μετά, επί δικτατορίας των συνταγματαρχών.

Θα είναι τιμή, χαρά και συγκίνηση να έρθετε και να μοιραστούμε τις ιστορίες των κοριτσιών των Βούρλων.

Για κρατήσεις και εισιτήρια πατήστε ΕΔΩ.

«Κάτι να μείνει από μένα – Πόρνες στα Βούρλα», το θεατρικό – Ο… μαέστρος

Όταν της απευθύνομαι στο έργο, την αποκαλώ «μαέστρο».
Έχει κάνει την επιλογή τραγουδιών (όλα της περιόδου 1919 ώς 1938), την ενορχήστρωση και παίζει πιάνο επί σκηνής. Η Υβόνη Σιέμου!

Πώς συνδυάζονται το ρεμπέτικο και το πιάνο; Θα μας πει η ίδια:
«Στην πραγματικότητα έγινε μια μεταγραφή των επιλεγμένων ρεμπέτικων τραγουδιών για πιάνο. Απλά αλλάζει το ηχόχρωμα. Η μελωδία, ο στίχος και οι συνηχήσεις παραμένουν. Το όχημα αλλάζει.
Το πιάνο μπορεί να αναδείξει και να πλαισιώσει την ανθρώπινη φωνή, χωρίς διακρίσεις και διαχωρισμούς, σε λαϊκή, έντεχνη, κλασική… Άλλωστε πολλά ενδιαφέροντα πράγματα γεννήθηκαν μέσα από αντιθέσεις και καταστάσεις που θεωρούνταν αταίριαστες».

«Κάτι να μείνει από μένα – Πόρνες στα Βούρλα», το θεατρικό – Η γυναίκα με το δαχτυλίδι

Άκουσα για πρώτη φορά την Κατερίνα Σκορδαλάκη πριν από είκοσι χρόνια σε μια μουσική εκπομπή στο ραδιόφωνο. Εντυπωσιάστηκα. Τι φωνή! Τι χρώμα! Τι έκφραση, γνήσια λαϊκή!
Είκοσι χρόνια μετά έχω την αφάνταστη χαρά όχι μόνο να τη γνωρίζω από κοντά, αλλά και να συνεργάζομαι μαζί της. Η Κατερίνα δεν ερμηνεύει μόνον τραγούδια στην παράσταση, αλλά και ρόλο. Είναι συγκλονιστική και στα δύο!
Είναι μια αυθεντική φωνή, μια αυθεντική μορφή που βγαίνει από τη μάντρα των Βούρλων, διανύει τις δεκαετίες που μας χωρίζουν και φέρνει ένα κομμάτι της κρυμμένης ιστορίας, σπαρακτικό και ολοζώντανο, στο σήμερα.

«Κάτι να μείνει από μένα – Πόρνες στα Βούρλα» – Το κορίτσι με τη σπασμένη κούκλα

Δεκάχρονο παιδί σώθηκε από τη φωτιά της Σμύρνης κι έφτασε στον Πειραιά. Προσφυγοπούλα, μόνη, απροστάτευτη και τρομαγμένη. Ξένη σε ξένο τόπο. Πούλαγε σπίρτα. Πόσα σπίρτα να πουλήσει την κάθε μέρα για να βγει ένα κομμάτι ψωμί; Ύστερα ζητιάνεψε κι ύστερα έπεσε στα νύχια του σωματέμπορα κι ύστερα τη ρούφηξαν τα Βούρλα.
Η παιδική της ηλικία κάηκε στης Σμύρνης το γιαγκίνι, θαλασσοδάρθηκε στο Αιγαίο, κι ό,τι απόμεινε τσαλαπατήθηκε στη λάσπη των Βούρλων.
Όταν πήγε στην εκκλησία, ο παπάς την έδιωξε κι οι τίμιες την έφτυσαν κι ας ήταν αυτή η πιο αγνή.

Η φωτογραφία είναι από τις πρόβες. Το κορίτσι που κρατάει τη σπασμένη κούκλα είναι η Ρουμπίνη Χονδρουδάκη.

«Κάτι να μείνει από μένα – Πόρνες στα Βούρλα» – Η αφίσα του έργου

Θεατρική Διασκευή-Σκηνοθεσία: Μαργαρίτα Δαλαμάγκα-Καλογήρου
Επιλογή τραγουδιών, ενορχηστρώσεις, πιάνο επί σκηνής: Υβόνη Σιέμου
Κορίτσια των Βούρλων-Παίζουν και τραγουδούν: Κατερίνα Σκορδαλάκη, Αμαλία Αυγουστάκη, Ρουμπίνη Χονδρουδάκη
Αφήγηση: Τέτη Σώλου

«Κάτι να μείνει από μένα – Πόρνες στα Βούρλα» έγινε θεατρικό και παίζεται στο «Αγγέλων Βήμα»

Είναι φορές που η πραγματικότητα ξεπερνάει αυτά που ονειρευτήκαμε ή δεν τολμήσαμε να ονειρευτούμε.
Το «Κάτι να μείνει από μένα – Πόρνες στα Βούρλα» είναι τίτλος βιβλίου. Το ξέρετε.

Τώρα πια είναι και τίτλος θεατρικού. Το έργο είναι ένα χρονικό μετά μουσικής αφιερωμένο με τρυφερότητα στη μνήμη των κοριτσιών που πέρασαν από το μπορντέλο των Βούρλων.

Ανεβαίνει στο «Αγγέλων Βήμα» (Σατωβριάνδου 36) για τρεις παραστάσεις σ’ αυτή τη σεζόν. Πρεμιέρα την Κυριακή 29 Μαΐου στις 20:30.

Θεατρική προσαρμογή-σκηνοθεσία: Μαργαρίτα Δαλαμάγκα-Καλογήρου
Επιλογή τραγουδιών, ενορχηστρώσεις, πιάνο επί σκηνής: Υβόνη Σιέμου
Κορίτσια των Βούρλων-Παίζουν και τραγουδούν: Κατερίνα Σκορδαλάκη, Αμαλία Αυγουστάκη, Ρουμπίνη Χονδρουδάκη

Είμαι κι εγώ εκεί. Είμαι η αφηγήτρια. Είμαι τα ίδια τα Βούρλα!

Θα είναι τιμή, χαρά και συγκίνηση να έρθετε και να μοιραστούμε τις ιστορίες των κοριτσιών των Βούρλων.

Βάζω το ΕΔΩ το λινκ του θεάτρου για να πάρετε τις απαραίτητες πληροφορίες.

Οι φωτογραφίες των κοριτσιών είναι της Ρουμπίνης Χονδρουδάκη

«Κάτι να μείνει από μένα» – Πόρνες στα Βούρλα, β’ έκδοση

Περάσαμε μπουνάτσες και καραντίνες μέχρι να φτάσουμε στο τυπογραφείο. Το βιβλίο ήταν εξαντλημένο πολύ καιρό. Τώρα κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Περίπλους, σε δεύτερη έκδοση, ελαφρώς επαυξημένη και βελτιωμένη και με νέο εξώφυλλο. Η φωτογραφία και αυτού του εξωφύλλου είναι μία από τις σπάνιες απεικονίσεις των Βούρλων που υπάρχουν.

Όσοι θέλετε να το διαβάσετε και δεν το βρίσκατε, τώρα θα το βρείτε εύκολα στα βιβλιοπωλεία.

Βάζω ΕΔΩ τον σύνδεσμο από τον ιστότοπο των Εκδόσεων Περίπλους,
με παρουσίαση του βιβλίου, απόσπασμα και βιογραφικό μου.

Λίγα λόγια για το βιβλίο

Πόρνες όλων των ηλικιών, αγαπητικοί, μαχαιρώματα, ναυάγια της ζωής, ναρκωτικά, αλκοόλ, εγκλεισμός, ξύλο, βρόμα, αστυνόμευση, αλλά και συμπόνια συνθέτουν το σκηνικό αυτού του μπορντέλου-στρατώνα. Από κει πέρασαν σαν αγαπητικοί μεγάλοι ρεμπέτες, όπως ο Μάρκος Βαμβακάρης και ο Ανέστης Δελιάς. Από τις ιστορίες των γυναικών άντλησε έμπνευση ο Νίκος Καββαδίας.
Το μπορντέλο των Βούρλων ήταν μια κερδοσκοπική επιχείρηση και ένα διαρκές έγκλημα κατά των έγκλειστων γυναικών. Εργολάβοι, επιχειρηματίες, πολιτικοί, τραπεζίτες, ο δήμος του Πειραιά και η αστυνομία ευθύνονται άμεσα ή έμμεσα για τη δημιουργία και τη διατήρηση αυτού του αίσχους επί εξήντα χρόνια.
Τα Βούρλα ήταν ο πάτος στην ιεραρχία του αγοραίου έρωτα. Πιο κάτω ήταν τα σλέπια, τα λαμαρινάδικα και ο θάνατος από την πείνα ή την παλιαρρώστια.
Το βιβλίο «Κάτι να μείνει από μένα»–Πόρνη στα Βούρλα προσπαθεί ν’ ανασυστήσει το σκηνικό των Βούρλων και του τρόπου λειτουργίας τους στη δεκαετία του ’30, μέσα από πληροφορίες, σχεδιαγράμματα, φωτογραφίες των εφημερίδων της εποχής και ιστορίες των έγκλειστων γυναικών.

Είναι ένας φόρος τιμής στις γυναίκες των Βούρλων, που η διπλή ηθική της κοινωνίας και της πολιτείας τις είχε καταδικάσει, με τον εγκλεισμό και την πορνεία, να ξεχάσουν ότι είναι ανθρώπινα πλάσματα. Ο καημός τους και η μεγάλη τους αγωνία ήταν κάτι να μείνει για να θυμίζει τη βασανισμένη τους ύπαρξη, όταν αυτές θα έχουν φύγει από τη ζωή.
Τέτη Σώλου
Απρίλιο 2022

Από τα Βούρλα στα σλέπια. Πιο χαμηλά δεν είχε!

Πίσω από την πανύψηλη μάντρα και παρ’ όλη τη σκληρή ζωή τους, οι γυναίκες των Βούρλων αισθάνονταν ασφαλείς γιατί είχαν γλιτώσει από τους δύο τρομερούς μπαμπούλες, που τις παραμόνευαν στην κοινωνία. Σωματέμπορος και μαντάμα. Άθλιοι και οι δύο, εκμεταλλεύονταν χωρίς έλεος τις κοπέλες και τις κατέστρεφαν. Πολλές δεν πέρναγαν την Πορτάρα (το μοναδικό άνοιγμα στον έξω κόσμο) για να βγουν στον συνοικισμό, από τον φόβο μην πέσουν στα νύχια κανενός από τους δυο.

Τα χρόνια που περνούσαν έφερναν πιο κοντά τον τρόμο της έξωσης. Οι γυναίκες που είχαν περάσει τα σαράντα θεωρούνταν γριές. Στα πενήντα τους ήταν ξοφλημένες κι έπρεπε να φύγουν από τα Βούρλα. Τις πέταγαν στον δρόμο! Αυτός ήταν ο τρόπος με τον οποίο «συνταξιοδοτούσε» τις γυναίκες η κερδοσκοπική επιχείρηση που τις εκμεταλλεύτηκε επί δεκαετίες.

Διαβάστε τη συνέχεια…

Τα Βούρλα, οι πρόσφυγες της Δραπετσώνας και ο μπουρδελο-αριστοκράτης πολιτικός

Έχουμε μιλήσει για τις συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων στα Ταμπούρια και στην Ανάσταση. Οι ίδιες άθλιες συνθήκες επικρατούσαν παντού όπου εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες (κάποιες φορές και αθλιότερες, όπως στο Ουζεΐρ-μπεη της Θεσσαλονίκης).
Σε συνοικισμούς χωρίς φως, χωρίς ύδρευση, χωρίς υπονόμους, οι πρόσφυγες ζούσαν μέσα σε ανήλιαγες παράγκες. Η στέγη ήταν από τσίγκο και το πάτωμα πατημένο χώμα. Οι παράγκες ήταν μονοκάμαρες. Συνέβαινε την κάμαρα να τη μοιράζονται δύο οικογένειες. Τότε, ένας μπερντές χώριζε το δωμάτιο στα δύο. Στις παράγκες έμπαινε η βροχή και ο αέρας από τις τρύπες των τσίγκων και τις χαραμάδες των σανιδιών. Ο ήλιος μόνον δεν έμπαινε. Τουαλέτες δεν υπήρχαν. Οι συνοικισμοί διέθεταν δημόσια αποχωρητήρια σε βρομερά παραπήγματα, που ήταν εστίες μόλυνσης. Οι δρόμοι ήταν χωματόδρομοι και τον χειμώνα η λάσπη έφτανε μέχρι το γόνατο. Φυσικά θέριζαν οι αρρώστιες και όλες οι οικογένειες είχαν τουλάχιστον από έναν άρρωστο. Οι γιατροί και τα φάρμακα σπάνιζαν.